„Zdrowie psychiczne oznacza dobrostan, w którym jednostka uświadamia sobie własne możliwości, potrafi radzić sobie z normalnymi stresami życiowymi, może produktywnie pracować i jest w stanie wnieść wkład do swojej społeczności”
(Światowa Organizacja Zdrowia)
Zdrowie psychiczne rozwija się w oparciu o wiele czynników. Wrażliwość emocjonalna, relacje społeczne, filozofia życia, ale równiez sytuacja zawodowa i ekonomiczna, wyzwania dnia codziennego… oto niektóre z nich mogących wpływać na nasz stan.
Jednak w życiu codziennym nie jest łatwo myśleć o swoim samopoczuciu. Nasze zmysły są nieustannie wystawiane bodźcom z zewnątrz, a harmonogramy wypełnione obowiązkami zawodowymi i / lub rodzinnymi. Utrzymanie stabilnej organizacji, aby sprostać codziennym obowiązkom, wymaga zaangażowania znacznych pokładów energii. Ta jakże godna pochwały inwestycja bywa konieczna ale i kosztowna, do tego stopnia, że poświęcenie czasu dla siebie może czasami sprawiać, że czujemy się winni z powodu „nicnierobienia”. W tych warunkach, uwzględnienie naszego zdrowia psychicznego na liście naszych priorytetów wydaje się być jeszcze trudniejsze.
A co z naszymi dziećmi ?
Fakt, nie mają one do czynienia z tymi samymi obowiązkami co my, dorośli. Niemniej jednak są tak samo poddane naszemu codziennemu rytmowi, naciskom i uciążliwemu napływowi informacji z zewnątrz. Często mówi się, że „dzieci chłoną jak gąbki”. W sferze poznawczej, gdyż szybko się uczą, ale też w sferze emocjonalnej, bo nawet nieświadomie są w stanie wyczuć „atmosferę” swojego otoczenia.
„Dbanie o zdrowie psychiczne dziecka
to przede wszystkim dbanie o własne”
Co więc możesz zrobić Ty, aby zadbać o swoje zdrowie psychiczne?
Jedz dobrze…
Z pewnością zbilansowana dieta jest ważnym elementem utrzymania prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Prawidłowe odżywianie to pierwszy krok do zapobiegania ewentualnych niedoborom lub chorobom w ciągu życia. Jest to również niezbędne paliwo dla złożonej mechaniki naszego mózgu. W rzeczywistości to, co jemy, ma wpływ na to, jak się czujemy. Jeden z wielu przykładów: wykazano, że nadmierne spożycie cukru może powodować pogorszenie koncentracji oraz utrudniać zasypianie, szczególnie u najmłodszych.
Prawdopodobnie znasz ten cytat „Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś”. Związek między tym, co jemy, a naszym stanem emocjonalnym jest ściśle związany. Nierzadko zdarza się, że człowiek w odpowiedzi na trudne sytuacje i towarzyszące im emocje o różnym nasileniu, „zajada” problemy. Zdrowe odżywianie wymaga zatem pewnej dyscypliny wobec siebie przy zachowaniu przyjemności z jedzenia.
Nauka zdrowego odżywiania oznacza również edukację naszych dzieci. Jej celem jest zagwarantowanie im optymalnego rozwoju, zaspokajeniem ich potrzeb, ale także wprowadzeniem ich w świat różnorodnych smaków.
ruszaj się…
Pomijając fizyczne korzyści, jakie możemy z niej czerpać, aktywność fizyczna jest doskonałym regulatorem nastroju. Stymuluje produkcję serotoniny i endorfin- „hormonów szczęścia”. Mają one działanie przeciwdepresyjne, tym samym poprawiając samopoczucie. Ruch jest także dobrym narzędziem usprawniającym zdolność do „znoszenia” trudów codziennego życia. Co więcej, towarzyszący mu wysiłek wzmacnia poczucie własnej wartości.
Podobnie i w przypadku dziecka, aktywność fizyczna jest korzystna dla jego rozwoju. Sprzyja budzeniu świadomości jego własnego ciała, poprawia jego samopoczucie oraz umożliwia mu spożytkowanie pokładow energii.
śpij dobrze !
Higiena snu jest niezbędna, aby zachować energię niezbędną do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Sen pozwala na efektywniejszą regenerację, utrwala sprawność fizyczną, i podtrzymuje motywację do działania w ciągu dnia. Umożliwia również mózgowi zachowanie wszystkich zdolności poznawczych, by radzić sobie z szalonym rytmem codziennych wyzwań oraz strzec się przed nagromadzeniem stresu. Jest więc obroną przed przepracowaniem i zaburzeniami nastroju, które wpływaja niekorzystnie na naszą zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji w ciągu dnia. Jak mówią Francuzi: „noc przynosi poradę”, prawda? 🙂
Sen jest oczywiście niezbędny do prawidłowego rozwoju dziecka. Zapewnia mu lepsze warunki sprzyjające regulowaniu emocji i stawianiu czoła pojawiającym się frustracjom. Sprzyja także utrzymaniu koncentracji uwagi a co ta tym idzie, optymalizacji nauki. Tak, jak w przypadku aktywności fizycznej, sen również sprzyja dobremu samopoczuciu.
Powyżej niezastąpiona baza, by każdego poranka wstawać prawą nogą 🙂 Te podstawowe elementy naszej kondycji fizycznej sprzyjają także profilaktyce zdrowia psychicznego.
Ale nie poprzestawajmy na tym!
Aby wzbogacić temat dnia, przeprowadziłam własne „dochodzenie”, podpytując kilka osób wokół mnie. Co oznacza dla nich bycie zdrowym psychicznie?
Oto niektóre z ich odpowiedzi:
- Być spójnym między tym, co myślisz, co mówisz i co robisz
- Być spójnym między tym, czego chcesz, a tym, co robisz
- Mieć pewną swobodę działania i wyrażania siebie w harmonii z samym sobą, bez „zewnętrznych barier”
- Być w stanie rozpoznawać, akceptować i zarządzać emocjami
- Radzić sobie z wymaganiami codziennego życia
- Być niezależnym
- Być zmotywowanym
- Uczyć się zrozumienia
- Być świadomym siebie
- To komfort funkcjonowania
- Czuć się dobrze ze sobą
- Rozumieć swoje otoczenie
- Charakter i doświadczenie, nasz bagaż osobisty
- Zespół uwarunkowań wpływających na subiektywny i obiektywny odbiór równowagi w jakiej znajduje się człowiek
- Cieszyć się prostymi rzeczami w życiu (np. oglądanie wschodu słońca, przyjemność picia kawy)
A jak dzieci postrzegają zdrowie psychiczne i z czym je wiążą? Ponownie, kilka wskazówek z mojego otoczenia:
- Nie chorować
- Czuć się dobrze
- Zdrowie psychiczne dotyczy umysłu i mózgu
- Rodzina, mama, tata
- Przytulasy
- Gry i zabawy
- Jedzenie i napoje
- Aktywność sportowa
- Wypoczynek
- Czas wolny
- Spacery
Podsumowując, dorośli uważają możliwość przyjęcia odpowiedzialności lub niezależność w podejmowaniu decyzji za odpowiednie warunki dla dobrego zdrowia psychicznego. U dzieci, to przede wszystkim pojęcia przyjemności i rozrywki są bardziej widoczne w ich opisach.
Być może jest to wskazówka dla nas, dorosłych, by nie zapominać o tym dziecku, którym wszyscy byliśmy. By nie stracić z oczu tego, co uważaliśmy za cenne dla naszego dobrego samopoczucia.
Aby zamknąć temat, oto kilka wskazówek, jak zadbać o swoje PSYCHE oraz PSYCHE swojego dziecka:
- Zadbaj o własne potrzeby, by móc lepiej zaspokoić potrzeby swojego dziecka
- Pielęgnuj zdrową komunikację z nim
- Rozmawiaj o emocjach, uczuciach
- Słuchaj i obserwuj swoje dziecko
- Naucz się zwalniać, odpuszczać
- Sprawiaj sobie przyjemność
- Kontroluj dostęp do ekranów / technologii
- Ciesz się chwilą obecną – uważność (Twoje dziecko jest dobrym przykładem tego, jak docenić chwilę obecną 🙂 )
- Podtrzymuj relacje społeczne korzystne dla Ciebie i Twojej rodziny
- Bądź dla siebie miły
- Zachęcaj swoje dziecko do pielęgnowania / utrzymywania przyjaznych relacji z otoczeniem
- Trzymaj się z dala od rzeczy, które nie robią nic dobrego ani Tobie, ani Twojemu dziecku
- Stymuluj dziecko do aktywności na świeżym powietrzu
- Obudź swoją kreatywność (ponownie, spójrz na mistrzów – dzieci 🙂 )
- Nie wahaj się prosić o pomoc w trudnych momentach, w sytuacjach, które cię przerastają
Oczywiście wszystkie te sugestie dążą do „ideału”, często udaremnionego przez rzeczywistość i ograniczenia codziennego życia. Zawsze łatwiej jest rozwijać argumenty niż je stosować. Ale myślenie o tym, jak utrzymać nasze dobre samopoczucie, działa również pośrednio na rzecz naszych bliskich.
Jest takie słowo, które przychodzi mi do głowy… Równowaga.
To w utrzymaniu równowagi psychicznej możemy oszacować, co jest najlepsze dla nas
i naszej rodziny. Pamiętając, że nasze dzisiejsze potrzeby niekoniecznie będą potrzebami jutra.
A Ty? Co o tym myślisz?
Czekam na Twoje reakcje 🙂
Słonecznego dnia,
Ewelina
Nazywam się Ewelina Sosin i jestem psychologiem. Poprzez artykuły dzielę się z Tobą moją pasją do psychologii i kreatywności oraz pokazuję, jakim może być ona źródłem inspiracji na co dzień.
Podobne artykuły:
Nicnierobienie, bezczynność, monotonia, rutyna, powszedniość, bierność,jałowy czas, stracony czasa nawet lenistwo. W zależności od naszej wrażliwości, oto kilka stanów, które moglibyśmy kojarzyć z nudą, uczuciem, którego dzisiaj zasmakujemy. Dość szybko można zauważyć, że postrzeganie nudy ma z reguły pejoratywną konotację. A więc nuda, zło, które nas gryzie? Nuda przytrafia się każdemu z nas. Może przejawiać […]
Nicnierobienie, bezczynność, monotonia, rutyna, powszedniość, bierność,jałowy czas, stracony czasa nawet lenistwo. W zależności od naszej wrażliwości, oto kilka stanów, które moglibyśmy kojarzyć z nudą, uczuciem, którego dzisiaj zasmakujemy. Dość szybko można zauważyć, że postrzeganie nudy ma z reguły pejoratywną konotację. A więc nuda, zło, które nas gryzie? Nuda przytrafia się każdemu z nas. Może przejawiać […]
Drażliwy temat, delikatna rozmowa… Poruszanie trudnych tematów życia z dzieckiem może być nie lada wyzwaniem i prowadzić do pytań, na które niekoniecznie jesteśmy przygotowani. De facto, ucieczka od tych pytań , niejednokrotnie wstydliwych w swej naturze, wydaje się najbardziej rozsądnym rozwiązaniem. Przynajmniej na krótką metę… Dlaczego niektóre tematy są trudne do przedyskutowania? Przede wszystkim, nie […]
Drażliwy temat, delikatna rozmowa… Poruszanie trudnych tematów życia z dzieckiem może być nie lada wyzwaniem i prowadzić do pytań, na które niekoniecznie jesteśmy przygotowani. De facto, ucieczka od tych pytań , niejednokrotnie wstydliwych w swej naturze, wydaje się najbardziej rozsądnym rozwiązaniem. Przynajmniej na krótką metę… Dlaczego niektóre tematy są trudne do przedyskutowania? Przede wszystkim, nie […]